Braki w zakładach opiekuńczo-leczniczych w Polsce: jak zaradzić kryzysowi?

Kryzys w opiece nad seniorami w Polsce staje się coraz bardziej palący. Liczba osób starszych wymagających całodobowej opieki rośnie z każdym rokiem, a system zdrowia nie nadąża za ich potrzebami. Obecnie ponad 20 tysięcy osób czeka na miejsce w Zakładzie Opiekuńczo-Leczniczym (ZOL), a ponad tysiąc pacjentów przebywa w szpitalach, czekając na transfer do takiej placówki. To alarmujące dane, które pokazują, jak poważna jest sytuacja.

Jako prezes Krajowej Izby Domów Opieki (KIDO), dr Andrzej Lejczak zwraca uwagę na ogromny niedobór miejsc w publicznych placówkach opiekuńczych. Sytuację częściowo ratuje sektor prywatny, który oferuje świadczenia komercyjne, jednak nie wszystkie rodziny mogą sobie pozwolić na opłacenie takiej opieki. W tej sytuacji szczególnie ważne staje się tworzenie systemowych rozwiązań, które umożliwią skuteczną opiekę nad osobami starszymi, zarówno w ramach opieki instytucjonalnej, jak i domowej.

Wyzwania opieki długoterminowej w Polsce

Obecnie w Polsce opieka długoterminowa jest niedostatecznie rozwinięta. Ministerstwo Zdrowia w ramach Krajowego Planu Odbudowy podejmuje działania mające na celu poprawę sytuacji, m.in. poprzez inwestycje w szpitale powiatowe i przekształcanie ich części w oddziały geriatryczne. Jednak te działania to za mało, aby zaspokoić rosnące potrzeby starzejącego się społeczeństwa.

Jak wskazuje dr Andrzej Lejczak, potrzebny jest dialog między resortami zdrowia, rodziny i polityki senioralnej, a także organizacjami pozarządowymi, które reprezentują interesy zarówno instytucji opiekuńczych, jak i osób korzystających z opieki domowej. Kluczowe jest wprowadzenie reform, które umożliwią szerszy dostęp do opieki dla osób starszych, bez względu na ich sytuację materialną.

Krajowy Rejestr Domów Opieki – narzędzie dla rodzin szukających wsparcia

Jednym z narzędzi, które pomaga rodzinom znaleźć odpowiednie miejsce dla seniora, jest Krajowy Rejestr Domów Opieki (KRDO). To inicjatywa prowadzona przez KIDO, która umożliwia dostęp do pełnej bazy legalnie działających placówek w Polsce. Dzięki rejestrowi, każda rodzina może szybko i sprawnie znaleźć informacje na temat dostępnych miejsc, standardów opieki oraz warunków finansowych w poszczególnych instytucjach.

W rejestrze znajdują się zarówno publiczne, jak i prywatne domy opieki, co daje pełny obraz możliwości, jakie mają seniorzy i ich bliscy. Dr Andrzej Lejczak podkreśla, że rozwój takiej bazy to krok w kierunku większej transparentności oraz ułatwienia rodzinom dostępu do informacji o opiece nad osobami starszymi.

Bon senioralny – czy rozwiąże problemy opieki nad seniorami?

Planowany przez rząd bon senioralny, mający wejść w życie w 2026 roku, może być istotnym wsparciem finansowym dla rodzin. Bon w wysokości 2313 zł miesięcznie pozwoliłby sfinansować część usług opiekuńczych, co w znacznym stopniu odciążyłoby budżety domowe. Jednak, jak zauważa dr Lejczak, skuteczność tego rozwiązania będzie zależeć od jego wdrożenia. Kluczowe jest, aby seniorzy mieli realny wybór pomiędzy opieką domową a instytucjonalną, na wzór niemieckiego systemu Pflegegeld.

Podsumowując, brak miejsc w ZOL-ach to problem, który wymaga pilnych działań systemowych. Zarówno rozwój opieki instytucjonalnej, jak i wsparcie opieki domowej to nieodzowne elementy przyszłościowego modelu opieki nad osobami starszymi w Polsce. Krajowa Izba Domów Opieki, pod przewodnictwem dr Andrzeja Lejczaka, będzie kontynuować swoje działania na rzecz poprawy standardów opieki oraz wspierania rodzin w tym trudnym wyzwaniu.

Artykuł napisany w kooperacji z MedicalPress.